Τονώστε την αυτοεκτίμηση των παιδιών σας !

Δημοσιεύτηκε στην Πανθεσσαλική Εφημερίδα ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ στις 3/2/2013

Ζωτική σημασία για την ψυχική υγεία του παιδιού έχει η ανάπτυξη της αυτοεικόνας του, της αυτοεκτίμησής του. Η στάση των γονέων απέναντι στο παιδί καθώς μεγαλώνει, οι εκδηλώσεις αγάπης και φροντίδας, είναι σημαντικές για την ανάδυση της αυτοεικόνας του. Η πρώτη σχέση του νηπίου με τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του βάζει τα θεμέλια για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Η ομαλή-υγιής προσαρμογή του παιδιού στο περιβάλλον του εξαρτάται από την επαρκή ικανοποίηση της ανάγκης του για αγάπη. Τα παιδιά με θετική αυτοεικόνα έχουν αναπτύσσουν κατά κανόνα τα ακόλουθα επιθυμητά χαρακτηριστικά: καλή προσαρμογή, έντονη περιέργεια, δημοτικότητα, χαμηλό βαθμό άγχους, ανεξαρτησία από την ομάδα και την ικανότητα να είναι αποτελεσματικά στις διαπροσωπικές σχέσεις. Τα παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση αντίθετα, ενδέχεται να υποφέρουν από άγχος που πιθανότατα οφείλεται στην ασταθή και συνεχώς μεταβαλλόμενη αυτοεικόνα τους. Μπορεί να παρουσιάζονται φαντασμένα στις εκτιμήσεις για τον εαυτό τους, ανώριμα και εξωπραγματικά, προσκολλημένα σε ορισμένες αντιλήψεις σχετικά με τον εαυτό τους. Η επίδοσή τους στο σχολείο είναι ίσως χαμηλότερη από τις πραγματικές τους δυνατότητες, και ίσως νιώθουν συναισθήματα μοναξιάς. 

Ένα παιδί που έχει έλλειμμα αυτοπεποίθησης αναζητάει συνεχώς επιβεβαιώσεις, όπως ακριβώς και οι ενήλικες με χαμηλή αυτοπεποίθηση. Βασανίζονται συχνά από ερωτήματα όπως π.χ. «με αγαπούν;», «μου δίνουν σημασία;», «αξίζω;». Αν αυτή η κατάσταση ξεπεράσει ένα ορισμένο όριο, τότε το άτομο αυτό γίνεται φορτικό κι ενοχλητικό στους άλλους. Πολλές φορές γίνεται καταπιεστικό ή ακόμα και καταστροφικό, στην προσπάθειά του να αποδείξει στον περίγυρό του ότι είναι κάτι. Η αναζήτηση επιβεβαιώσεων στην ενήλικη ζωή, κυρίως μέσα από την προσπάθειά μας να διακριθούμε σε κάτι, απορρέει από τη στέρηση της επιβεβαίωσής μας όταν ήμασταν παιδιά. Αν δεν έχουμε προσόντα που θα μας βοηθήσουν να επιβεβαιωθούμε, θα οδηγηθούμε σε αντικοινωνικές συμπεριφορές, προκειμένου να τραβήξουμε την προσοχή των άλλων.                                                                             

 Σημαντική προϋπόθεση για την απόκτηση θετικής αυτοεκτίμησης είναι η ικανότητα του παιδιού να αντιλαμβάνεται πώς το βλέπουν οι άλλοι και να κάνει σύγκριση ανάμεσα στην αυτοεικόνα και στις προσδοκίες που πιστεύει ότι έχουν οι άλλοι γι’ αυτό.                                            

Οι κυριότερες πρακτικές κατευθύνσεις που μπορείτε να ακολουθήσετε οι γονείς για να τονώσετε την αυτοεκτίμηση των παιδιών σας είναι οι εξής:

– Εφαρμόστε συνεπείς και σταθερές τακτικές ανατροφής οι οποίες ενθαρρύνουν την αυτόνομη ανάπτυξη.  Αποφύγετε τα δύο άκρα, της αυταρχικής συμπεριφοράς και της υπερβολικής ανεκτικότητας.

– Αποφύγετε τη σύγκριση της επίδοσης του παιδιού με αυτή των αδελφών του ή άλλων παιδιών.

– Χρησιμοποιείστε συχνά τον έπαινο, την επιβράβευση και με αυτόν ανταμείψτε τα υπάρχοντα θετικά χαρακτηριστικά του παιδιού και τις επιθυμητές συμπεριφορές του παιδιού.

 – Προσπαθήστε να παρέχετε στο παιδί ευκαιρίες για κοινωνικές δραστηριότητες και για επιτυχία στις δραστηριότητες αυτές.

– Φροντίστε ώστε η δικαιολογημένη ανησυχία και η απογοήτευσή σας για τις δυσκολίες του παιδιού να μην μετατρέπονται σε θυμό.

– Αν έχετε και οι ίδιοι ως οικογένεια κοινωνικές επαφές, θα αποτελέσετε για το παιδί σας πρότυπο προς μίμηση.

– Δείξτε την αγάπη σας στο παιδί σας, εκφραστείτε ελεύθερα και αυθόρμητα με όποιο τρόπο εσείς νομίζετε ώστε να δείξετε πώς νιώθετε.

– Προσφέρετε στο παιδί ασφάλεια καθώς έτσι μπορεί να εκφράσει κάθε σκέψη και προβληματισμό του.

– Τέλος, αναζητήστε έγκαιρα βοήθεια από ειδικούς  αν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα απιδιά σας σας φαίνονται σοβαρές και νιώθετε ανίκανοι να αντεπεξέλθετε.